تاثیر آهنگ خواب بر کودک: مزایا و معایب پخش موسیقی هنگام خواب

خواباندن کودکان کار ساده‌ای نیست. بعضی از خانواده‌ها ترجیح می‌دهند که فرزندشان در فضایی ساکت به‌خواب رود. بعضی دیگر قبل از خواب برای کودک کتاب می‌خوانند، قصه می‌گویند یا موسیقی پخش می‌کنند. در ادامه به تاثیر تاثیر آهنگ خواب بر کودک می‌پردازیم.

تاثیرات مثبت آهنگ خواب بر کودک

استدلال‌های مختلفی پیرامون تاثیر آهنگ خواب بر کودک وجود دارد. امی کیسینگر، کارشناس ارشد کودک، معتقد است:

بعد از یک روز پر تلاش و پر دغدغه، آرام کردن ذهن کار دشواری به‌نظر می‌رسد. داشتن یک برنامه منظم قبل از خواب که شامل موسیقی با ریتم ملایم باشد بسیار مفید خواهد بود.

در ادامه به نکات مثبت استفاده از موسیقی خواب می‌پردازیم.

۱. کاهش درد

در آزمایشی که توسط بیمارستان اورموند در لندن انجام شد؛ محققین یک لالایی و آهنگی مخصوص کودکان را برای ۳۷ کودک (که بیمار آن بیمارستان بودند) پخش کردند. در طول این موسیقی درمانی، ضربان قلب و سطح درد در کودکان اندازه‌گیری شد. گزارش به‌دست آمده را با زمانی که کودکان در اتاقی ساکت و تنها بودند یا فردی برای آن‌ها کتابی را می‌خواند مقایسه کردند. محققین دریافتند که درد تنها زمانی که موسیقی پخش می‌شده کاهش داشته است.

پروفسور تیم گریفیث، عصب‌شناس، بعد از بررسی اسکن MRI این کودکان معتقد است:

قسمت قدیمی‌تری از مغز در سیستم لیمبیک وجود دارد که مسئول واکنش احساسی به موسیقی است. این بخش که قسمت عاطفی مغز نام دارد، بیشتر به‌وسیله موسیقی تحریک می‌شود تا حالتی که مطلبی برای کودکان خوانده می‌شود. درنتیجه، میزان برانگیختگی کاهش می‌یابد که روی عکس‌العمل بدن نسبت به درد اثر می‌گذارد.

۲. ارتقا کیفیت و کمیت خواب

مطالعات نشان می‌دهد که آهنگ پس‌زمینه هنگام خواب، آرامش بخش است و باعث می‌شود کودک به خوابی عمیق و راحت فرو رود. درنتیجه، کیفیت و کمیت خوابش بهبود می‌یابد. سایر افرادی که بی‌خوابی دارند نیز می‌توانند از این روش ارزان، ایمن و آسان برای درمان استفاده کنند.

اگر گوش دادن به موسیقی پس‌زمینه هنگام خواب بخشی از برنامه هر شب کودک باشد، تاثیر مثبت آن بیشتر خواهد شد. بدن کودک به این ریتم و سیگنال عادت می‌کند و حس می‌کند که وقت خواب است و در نتیجه سریع به خواب می‌رود.

۳. ایجاد محیطی آرام

از لحظه‌ای که نوزاد به دنیا می‌آید، در حال تجربه کردن اتفاق‌های جدید است که می‌تواند برای او خسته کننده باشد. بنابراین، ایجاد محیطی آرام برای تنظیم خواب نوزاد گام بسیار مهمی است که نباید از آن غافل شد.

انتخاب یک موسیقی ملایم، نه تنها باعث آرامش کودک می‌شود، بلکه یک عادت خوب را در مراحل اولیه زندگی او پرورش می‌دهد. این عادت خوب احساس راحتی و امنیت را در طول دوره کودکی فراهم می‌کند.

۴. تقویت رشد مغز

دانشگاه نورث وسترن مطالعاتی در زمینه تاثیر آهنگ خواب بر کودک انجام داد. این مطالعات نشان می‌دهند که مغز فردی که در حال خواب به موسیقی گوش می‌دهد همیشه در حال یادگیری است.

انجمن ملی آموزش کودکان خردسال توصیه می‌کند:

بهتر است کودکان از همان اوایل کودکی موسیقی را تجربه کنند. چرا که موسیقی به نوزادان و کودکان کمک می‌کند تا خودشان را بهتر بشناسند و احساساتشان را بهتر درک کنند. هم‌چنین الگوها را کشف کنند، مشکلاتشان را حل کنند و جهان اطرافشان را به‌خوبی بشناسند. مهم‌تر از آن، به‌اشتراک گذاشتن تجربیات موسیقی با افرادی که دوستشان دارند، حس مهم بودن را به کودک انتقال می‌دهد.

۵. فواید فیزیولوژیکی

هنگامی که به موسیقی گوش می‌دهیم، بدن به‌طور طبیعی به ضرب و ریتم آن واکنش نشان می‌دهد. موسیقی ملایم و تکراری ضربان قلب را کاهش می‌دهد. اجازه می‌دهد تا بتوانید به‌آهستگی نفسی عمیق بکشید.

صداهای آرام و دلنشین تسکین دهنده هستند. درست مثل ریتم آهنگ لالایی که مشابه ضربان قلب کودک است. اگر هنگام خواب موسیقی با ریتمی ملایم انتخاب کنید، تاثیر آهنگ خواب بر کودک ماندگارتر است. چرا که باعث می‌شود کودک احساس امنیت بیشتری در اتاق خواب کند.

تاثیرات منفی آهنگ خواب بر کودک

تاثیر آهنگ خواب بر کودک به‌طور مداوم ممکن است مضراتی داشته باشد که به روحیه کودک، نوع موسیقی و عواملی دیگری وابسته است. در ادامه به توضیح بیشتر درباره این موارد می‌پردازیم.

۱. ترک عادت سخت است

موسیقی اغلب به‌عنوان راهی برای آرام کردن کودک قبل از خواب مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما، شبکه پرورش کودکان استرالیا معتقد است:

اگر موسیقی به راحت‌تر خوابیدن فرزندتان کمک کند، شما این عادت را هر شب تکرار خواهید کرد. تکرار  آن به یک نیاز تبدیل می‌شود. هنگامی که به مهمانی می‌روید یا جایی هستید که موسیقی در دسترس نیست، دچار مشکل خواهید شد. چرا که کودک بدون گوش کردن به موسیقی قبل از خواب، دیگر قادر به خوابیدن نیست.

۲. مختل کردن خواب

تاثیر آهنگ خواب بر کودک به انتخاب نوع موسیقی نیز بستگی دارد. موسیقی کلاسیک ممکن است انتخاب خوبی به‌نظر بیاید که به خواب کودک کمک می‌کند. اما بعضی از آثار کلاسیک مانند شوپن برای آهنگ خواب ساخته نشده‌اند. چرا که در ابتدا ریتم آرامی دارند، اما کم‌کم موسیقی اوج می‌گیرد و اثر معکوس بر خواب کودک می‌گذارد.

علاوه بر آن، مدیریت صدا و نور دستگاه پخش موسیقی در نیمه شب ممکن است خواب کودک را دچار اختلال کند.

اگر کودک شما در یک اتاق مشترک با فرزند دیگرتان است، پخش موسیقی هنگام خواب ممکن است چالش برانگیز شود. چرا که امکان دارد یکی از فرزندانتان به‌راحتی با موسیقی بخوابد. درحالی‌ که موسیقی خواب دیگری را مختل کند.

۳. تقویت برخی عاد‌ت‌های منفی

شاید مشاهده کرده باشید که کودک شما اتفاقی سر خود را به وسایل اطراف می‌کوبد. این عادت ممکن است با گوش دادن به موسیقی در زمان خواب تشدید شود. این اتفاق ممکن است برای برخی عادت‌های رفتاری دیگر هم تکرار شود.

سیستم بهداشت دانشگاه میشیگان معتقد است:

کودکانی که سرشان را به وسایل اطراف می‌کوبند، ممکن است تشدید این عادت را در زمان خواب و گوش دادن به موسیقی تجربه کنند. این بدان معنا است که گوش دادن به موسیقی هنگام خواب برای این نوع کودکان مضر است.

چه موقع موسیقی را پخش کنیم؟

بهتر است نیم ساعت قبل از خواب برای فرزندتان موسیقی پخش کنید تا بدنش کم‌کم آماده خوابیدن شود. با شنیدن موسیقی که هر شب پخش می‌شود، کودک احساس آرامش می‌کند. بدنش به او هشدار می‌دهد که اکنون وقت خواب است.

اگر صداهایی مانند، باد و باران مزاحم خواب کودک شوند، می‌توانید موسیقی را در طول شب روی حالت پخش بگذارید. چرا که، موسیقی می‌تواند صداهای دیگر را در خود حل کند.

اگر سر و صداهای اطراف خواب کودک را برهم زند و او را بیدار کند، بلافاصله کودک از جایی که در آن قرار گرفته آگاه می‌شود. درنتیجه، بی‌خواب شده و شروع به گریه می‌کند. اما، آهنگ خواب به او یادآوری می‌کند که دوباره باید بخوابد.