در دوران نوجوانی، داشتن اعتمادبهنفس بسیار مهم است، به ویژه هنگامی که فشار اجتماعی در مورد ظاهر و نمرات، بسیار زیاد است. فرایند بزرگ شدن دشوار است و نوجوانان ممکن است در شناخت خود دچار مشکل باشند. ممکن است نقاط ضعف خود را بزرگ کنند و نقاط قوت واقعی خود را دستکم بگیرند. کتاب عزت نفس برای نوجوانان (تمرینات عملی) به نوجوانان کمک میکند که عزت نفس خود را تقویت کنند.
روانشناسان بر این باورند که عزتنفس کم ریشه بسیاری از مشکلات عاطفی است. وقتی از عزتنفس سالمی برخوردار باشید احساس خوبی نسبت به خود پیدا میکنید و خود را مستحق احترام از سوی دیگران میدانید. وقتی عزتنفس کمی دارید به باورها و افکار خود کمتر اهمیت میدهید و علائق و خواستههای خود را نادیده میگیرید. در کتاب عزت نفس برای نوجوانان (تمرینات عملی)، شما یاد میگیرید که دیدگاهی سالم و واقعبینانه از خود داشته باشید که شامل ارزیابی صادقانه نقاط ضعف و قوت شما باشد و همچنین یاد میگیرید که به خود و اشتباهاتتان احترام بگذارید. در ادامه با این کتاب بیشتر آشنا میشوید.
درباره کتاب عزت نفس برای نوجوانان (تمرینات عملی)
کتاب عزت نفس برای نوجوانان با این هدف نوشته شده است که به شما کمک کند شناخت بهتری از خود داشته باشید و همچنین بتوانید تفاوت میان عزتنفس و خودمحوری، خودپسندی یا خودخواه بودن را یاد بگیرید. علاوه بر این، این کتاب به شما کمک میکند که چگونه ظاهر بیرونی اعتمادبهنفس را از پذیرش درونی آرام و همیشگی خود و عزتنفس واقعی متمایز کنید. داشتن عزتنفس سالم، عاملی کلیدی برای رسیدن به اهداف است.
این کتاب شامل تمرینهایی عملی است که به شما کمک میکند شکستها و اعتمادبهنفس کم خود را حل و فصل کنید، با انتقادات مواجه شوید و فعالیتهایی انجام دهید که در نهایت به شما کمک میکنند خودآگاهی، خودارزشمندی و پذیرش خود بیشتری داشته باشید. در این کتاب، ۴۰ فعالیت ساختاریافته و اظهارات مثبت به شما ارائه میشوند و این فعالیتها شامل پر کردن خطوط خالی، رسم تصویر یا پاسخ دادن به سوالات محرک است.
درباره نویسنده
لیزا شاب یک مددکار اجتماعی بالینی است که در منطقه شیکاگو، یک مرکز مشاوره خصوصی دارد. او ۱۴ کتاب خودیاری برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان تالیف کرده است و همچنین کارگاههای خودیاری زیادی را برای عموم مردم و سمینارهای زیادی را برای افراد متخصص برگزار کرده است. لیزا شاب، عضو انجمن ملی مددکاران اجتماعی (NASW) و انجمن ملی بیاشتهایی عصبی و اختلالات وابسته (ANAD) است.
برخی دیگر از کتابهای لیزا شاب عبارتاند از گذر از افسردگی (کتاب کار نوجوانان)، کتاب کار اضطراب برای نوجوانان، کتاب کار طلاق برای نوجوانان، خونسرد، آرام و بااعتمادبهنفس: یک کتاب کار برای کمک به کودکان در یادگیری مهارت جرئتمندی، نگرانیهای خود را اینجا بگذار: یک دفتر خلاقانه برای نوجوانان مضطرب و کتاب کار پرخوری برای نوجوانان.
سرفصلهای کتاب
در کتاب عزت نفس برای نوجوانان (تمرینات عملی)، پس از مطرح شدن مقدمه نویسنده، ۴۰ سرفصل مطرح شده است که در هر کدام به یکی از ابعاد عزتنفس پرداخته شده است. این فصول عبارتاند از:
۱. معنای عزتنفس سالم
۱۱. درباره اشتباهات
۲۱. کشف باورها
۳۱. قدرت سپاسگزاری
۲. حکایت شما
۱۲. درباره مقایسه کردن
۲۲. دستیابی به اشتیاق
۳۲. قدرت دلسوزی و محبت
۳. جنبههای مثبت شما
۱۳. درباره داوری
۲۳. فشار همسالان
۳۳. قدرت امکانات
۴. پیامهای شیمیایی مغز
۱۴. خویشتن واقعی شما
۲۴. شما در عالم هستی
۳۴. قدرت افکار
۵. پیامهای خانوادگی
۱۵. برای خانوادهتان چگونه شخصی هستید
۲۵. چرا به دنیا آمدهاید
۳۵. قدرت باور و اعتقاد
۶. پیامهای اجتماعی
۱۶. برای دوستانتان چگونه آدمی هستید
۲۶. قدرت نگرش
۳۶. قدرت تصمیمات مثبت
۷. پیامهایی به خود
۱۷. برای جامعه چه کسی هستید
۲۷. قدرت مدیریت احساسات
۳۷. قدرت روبهرو شدن با چالشهای زندگی
۸. حقیقتی درباره ارزش انسانی
۱۸. طبیعی است که ندانید
۲۸. قدرت تحمل ناراحتی
۳۸. قدرت هدفهای واقعبینانه
۹. کامل بودن جوراجور
۱۹. کشف آنچه دوست دارید و دوست ندارید
۲۹. قدرت مسئولیت
۳۹. قدرت حمایت
۱۰. درباره بدن
۲۰. کشف رویاهایتان
۳۰. قدرت شم و شهود
۴۰. قدرت نیروی برتر
بخشهایی از کتاب عزت نفس برای نوجوانان (تمرینات عملی)
«احساسی که امروز درباره خود دارید به پیامهایی بستگی دارد که به خود مخابره میکنید. این پیامها سبب میشوند تا درباره خود احساس خوب یا بد داشته باشید. وقتی این پیامها را شناسایی و بررسی کنید، میتوانید تصمیم بگیرید چه پیامهایی را میخواهید حفظ کنید و چه پیامهایی را رها سازید. میتوانید روشی تازه برای صحبت با خودتان را یاد بگیرید تا به عزتنفس سالم برسید. شما چه دهانتان را برای حرف زدن باز کنید و چه نکنید، تمام مدت روز با خود حرف میزنید. در ذهن شما همیشه گفتگویی در جریان است. صدایی درونی برای شما پیام میفرستد که در احساسی که درباره خود دارید، تاثیر میگذارد.» (صفحه ۵۲)
«چند دقیقهای راحت و در سکوت بنشینید. چشمانتان را ببندید. چند نفس آرام بکشید و بعد یک از بزرگترین اشتیاقهای خود را در نظر بیاورید. این اشتیاق میتواند نسبت به یک ایده، دارایی، فعالیت یا یک شخص باشد. در زمینه این اشتیاق تصویرسازی کنید. ببینید بدن شما چه واکنشی نشان میدهد. چه احساسی در شما ایجاد میشود؟ کجا آنها را احساس میکنید؟ بعد از انجام این کار چشمان خود را باز کنید و به شرایط فعلی بازگردید.» (صفحه ۱۷۸)
«همه ما متولد شدهایم و همه هم روزی خواهیم مرد. همه ما میخواهیم روزی موفق شویم. همه میخواهیم احساس خوشبختی کنیم. همه میخواهیم نسبت به خود نظر خوبی داشته باشیم. همه میخواهیم دوستمان بدارند. همه میخواهیم زندگی بدون درد و رنج و آرامی داشته باشیم. ما سعی میکنیم با آنچه داریم به بهترین شکل رفتار کنیم. همه انسانها از سه بخش جسمانی، احساسی و روانی ساخته شدهاند. ما جملگی زندگی را به یک شکل تجربه میکنیم. هیچکس برتر یا حقیرتر از دیگران نیست. احساس محبت و دلسوزی برای دیگران زمانی دست میدهد که درباره خود احساس ناامنی نکنیم.» (صفحه ۲۶۴)
در نهایت، اگر شما یک نوجوان هستید و با مشکلاتی از قبیل اعتمادبهنفس و عزتنفس پایین مواجهاید خواندن کتاب عزت نفس برای نوجوانان (تمرینات عملی) و انجام تمرینات آن به شما کمک میکند که خود را ارزشمند بدانید و برای رسیدن به آرزوها و اهداف خود تلاش کنید. همانطور که مطرح کردیم لازمه رسیدن به اهداف، برخوردار بودن از عزتنفس سالم است.
هنر ذاتا با خلاقیت پیوند خورده است. خلاقیت نیز یکی از مهمترین عوامل موفقیت افراد، سازمانها و فرهنگهاست. حقیقت این است که هنر بسیار حیاتی است و اگر کودکان به فعالیتهای عملی هنری بپردازند در همه رشتههای دیگر موفقتر خواهند بود. مسیر رسیدن به زندگی پر از هنر فقط به ذهنی باز، چند ابزار ساده، کمی آمادگی و یک رویکرد اکتشافی نیاز دارد.
برای کمک به فرزندتان در کشف لذت و چالش انجام کارهای هنری، نیازی نیست که یک هنرمند یا یک معلم باشید. کتاب کلیدهای پرورش خلاقیت هنری در کودکان و نوجوانان، راهنمای روشن و آموزنده دهها پروژه هنری است که برای گروه سنی ۲ تا ۵ و ۶ تا ۱۰ سال طراحی شده است. این پروژههای هنری با حداقل نیاز به نظارت والدین انجام میشود. در ادامه با این کتاب بیشتر آشنا میشوید.
درباره کتاب کلیدهای پرورش خلاقیت هنری در کودکان و نوجوانان
در کتاب کلیدهای پرورش خلاقیت هنری در کودکان و نوجوانان به شما کمک میشود که چگونه با رعایت یک سری اصول کلی بتوانید به فرزندشان در انجام کارهای هنری و در نتیجه تقویت خلاقیت او کمک کنید. در این کتاب علاوه بر مطرح کردن ضرورت توجه به خلاقیت در کودکان و نوجوانان، توضیح داده میشود که به منظور تشویق کودک برای انجام کارهای هنری، لازم است رفتار کلی والدین با فرزندانشان چگونه باشد. پیشنهاد میکنیم در این مورد مقاله اهمیت آموزش هنر به کودکان را نیز مطالعه کنید.
علاوه بر این، نویسندگان این کتار، حوزههای مختلف هنر و اهمیت آنها برای کودکان را مطرح میکنند. سپس تمریناتی را مرتبط با هر کدام از این حوزههای هنری معرفی میکنند. همچنین، سن مناسب برای هر تمرین ارائه میشود و این، کار را برای والدین آسانتر میسازد. همچنین ابزارهای لازم و نحوه انجام هر تمرین نیز مطرح شده است.
درباره نویسندهها
سالی وارنر یکی از نویسندههای کتاب کلیدهای پرورش خلاقیت هنری در کودکان و نوجوانان است. او نویسنده داستانهایی برای کودکان و بزرگسالان و کتابهایی در مورد خلاقیت است. سالی وارنر در نیویورک متولد شد و از هشت سالگی که خانوادهاش به کالیفرنیا نقل مکان کردند در این شهر زندگی میکند. او مدرک هنرهای زیبای خود را از موسسه هنری اوتیس در لس آنجلس دریافت کرد. برخی از کتابهای دیگر سالی وارنر عبارتاند از تشویق هنرمند درون خودتان، ایجاد فضایی برای هنر، مجموعه کتابهای اما و مجموعه کتابهای الی.
سوزان استرایکر، دیگر نویسنده کتاب، مدرس هنر و نویسنده پرفروشترین مجموعه کتاب ضد رنگآمیزی است که بیش از یک میلیون بار تجدید چاپ شدهاند. این کتابها برای تحریک خلاقیت و تشویق به حل مسئله و تفکر انتقادی در کودکان طراحی شدهاند. سوزان استرایکر سالها در زمینه آموزش هنر به کودکان خردسال و آموختن روشهای آموزش هنر به دانشجویان دانشگاه فعالیت داشته است.
سرفصلهای کتاب کلیدهای پرورش خلاقیت هنری در کودکان و نوجوانان
در این کتاب پس از مطرح شدن سخن ناشر و پیشگفتار، ۱۴ فصل مطرح شدهاند که در ادامه به این سرفصلها اشاره شده است.
چگونه خلاقیت را در کودک تقویت کنیم
طراحی
فعالیتهای طراحی- کودکان ۲ تا ۵ ساله
فعالیتهای طراحی- کودکان ۶ تا ۱۰ ساله
نقاشی
چاپ
کاغذ
هنر کار با نخ
پیکرهسازی
پیکرهسازی برای کودکان ۲ تا ۵ ساله
پیکرهسازی برای کودکان ۶ تا ۱۰ سال
کشف رنگ
کشف شکلها و مفاهیم هنری
جشن تولد و فعالیتهای گروهی
بخشهایی از کتاب
«ما میخواهیم موضوعات مختلف را تفکیک کنیم و به هنر به عنوان پدیدهای کاملا مجزا از نوشتن و ریاضیات فکر کنیم. بچهها در حالی که با مواد هنری کار میکنند، قطعه گلی را به یک مدل اضافه میکنند، از آن جدا میکنند یا سعی میکنند با جابجایی قطعهای تناسب شکلها را برقرار سازند، واقعیتهای ریاضی و علمی را میآموزند. کودکی که از سنین پایین در معرض فعالیتهای مثبت خلاقانه هنری است و اجازه دارد آزادانه و به طور طبیعی رشد کند (در حالی که بزرگسالان به جای نشان دادن مسیر، مشوق او هستند)، در زمان مناسب به راحتی شروع به نوشتن میکند و از هنر همچنان به عنوان ابزار بیان شخصی استفاده خواهد کرد». (صفحه ۲۰)
«روی یک تکه کاغذ غیرقابل استفاده به کودک نشان دهید که رنگها چگونه ترکیب میشوند. مقدار زیادی از رنگ آبی روی کاغذ بگذارید. سپس مقدار زیادی رنگ زرد به آن اضافه کنید. رنگ سبز به دست میآید. کودکتان ممکن است طراحی کند یا فقط رنگها را با هم ترکیب کند که شما دوست ندارید اما سعی نکنید به او بگویید که رنگهای ترکیبی بهتری ایجاد کند. تا جایی که میتوانید به سوالهای او در مورد رنگها پاسخ دهید». (صفحه ۱۹۵)
«برخی از مربیان بچهها را تشویق میکنند خمیر را با قیچی ببرند. این کار به قیچی لطمه میزند. به علاوه بهتر است بچهها کاربرد هر ابزار را یاد بگیرند. در این صورت گیج نمیشوند. سعی کنید ابزارهای مختلف و کوچک بازی با خمیر را نخرید. کار این ابزارها بسیار خاص است و بچهها هنگام بازی با آنها نیاز به راهنمایی ندارند! بدون این ابزارهای فریبنده، کار هم ارزانتر و هم باارزشتر و لذتبخشتر است. به علاوه، کودک میتواند موفقیت خود را در آن بیازماید. پس بگذارید فرزندتان از کار خود لذت ببرد.» (صفحه ۳۷۲)
همانطور که مطرح شد خلاقیت میتواند به موفقیت کودکان در هر زمینهای کمک کند. یکی از ابزارهای بسیار مفید برای تقویت خلاقیت کودکان، تشویق انجام کارهای هنری در آنهاست. اگر میخواهید فرزند خلاقی داشته باشید و به او کمک کنید که فعالیتهای هنری داشته باشد بهتر است این کار را هر چه زودتر شروع کنید و در این مسیر از کتاب کلیدهای پرورش خلاقیت هنری در کودکان و نوجوانان کمک بگیرید.
نقاشی با آبرنگ در پرورش خلاقیت کودکان بسیار موثر است. آبرنگ همچنین به شما اجازه میدهد که با استفاده از خلاقیت و تکنیکهای مختلف، نقاشیهای بسیار زیبایی را ترسیم کنید. در این مقاله به تعدادی از بهترین تکنیک های نقاشی با آبرنگ میپردازیم که میتوانید به سادگی و با مواد اولیه بسیار ارزان آنها را به مرحله اجرا در بیاورید.
تکنیک های نقاشی با آبرنگ برای کودکان
در دوره دبستان بهتر است فعالیتهایی برای کودکان درنظر گرفته شود که منجر به رشد مهارتها و خلاقیت در آنها شود. هر تکنیک نقاشی با آبرنگ بهتنهایی مهارتی را در کودک بیدار میکند. آن مهارت را پرورش میدهد و پایه موفقیتهای بعدی او خواهد شد. قبل از هر اقدامی بهتر است ابتدا، مواد لازم را برای نقاشی با آبرنگ تهیه کنید تا در اواسط کار دچار مشکل نشوید. یا مجبور نشوید که یک تکنیک را بهدلیل نبودن مواد اولیه حذف کنید.
مواد لازم
رنگهای مایع آبرنگ (در صورت در دسترس نبودن میتوانید از رنگهای غذا نیز استفاده کنید)
کاغذ مخصوص آبرنگ، بهدلیل ضخامت و بافت مناسبی که دارد برای نقاشی با آبرنگ مناسب است.
قطرهچکان
مداد و قلممو
فنجانهای کوچک رنگ
سینی نقاشی (برای محافظت از سطح زیر کار مناسب است. میتوانید آن را با روزنامه یا سفره ضد آب جایگزین کنید.)
نمک، نمکدان و الکل
۱. تکنیک ساخت حباب
ساخت حبابهای رنگی بهکمک آبرنگ و قطرهچکان از تکنیک های نقاشی با آبرنگ برای کودکان است که مهارتهای حرکتی را در کودکان تقویت میکند، تمرکز را در آنها افزایش میدهد و بسیار سرگرم کننده است.
رنگهای مایع آبرنگ را در اختیار کودک قرار دهید تا با قطره چکان آن را بر روی کاغذ مخصوص آبرنگ بچکاند. میتوانید برای هیجانیتر کردن و سرگرم کردن کودک قالبهای کوچک مختلفی تهیه کنید. کودک هر قطره رنگی را داخل آن بچکاند و حبابهای شکلدار بانمکی درست کند.
۲. تکنیک نقاشی با کمک حباب
همانطور که در قسمت بالا توضیح داده شد، بعد از اینکه کودک با استفاده از قطرهچکان و آبرنگ روی کاغذ حباب کشید. این بار میتواند تکنیک دیگری را به نقاشی خود اضافه کند. با کمک نوک قطرهچکان یا خلال دندان میتواند به هر قطره شکل خاصی را نسبت دهد.
بهطور مثال، میتواند با کمک خلال دندان خطوطی چون، اشعه را به اطراف قطره زرد رنگ اضافه کند. آن را به یک خورشید زیبا تبدیل کند. برای قطره آبی رنگ چشم و دهان بگذارد و آن را به یک قطره آب خندان یا گریان تبدیل کند.
هنگامی که آبرنگ کاملا خشک شد، میتوانید یک مداد برای کودک تهیه کنید تا بتواند طرحهای بیشتری را به نقاشی اضافه کند. در این شرایط اجازه دهید کودک خودش تخیلش را بهکار گیرد. هر قطره را همانگونه تجسم کند که تمایل دارد. اینگونه هم با رنگها و هم با تفاوتهای آنها آشنا میشود و بهعبارتی رنگشناسی او پرورش مییابد. در عین حال قوه تخیلش نیز تقویت میشود. برای تقویت خلاقیت در کودک به مقاله نقاشی خلاق برای کودکان مراجعه کنید.
۳. نقاشی با الکل و آبرنگ
تکنیک های نقاشی با آبرنگ برای کودکان باید متناسب با تواناییها و شناخت آنها از محیط اطراف انتخاب شود. در این روش کودک میتواند با کمک آبرنگ صفحه کاغذ را به هر شکلی که تمایل دارد رنگ کند.
سپس، چند قطره الکل روی صفحه رنگ شده بریزد. تماشای واکنش قطرههای الکل با آبرنگ و ایجاد طرحهای دایرهای واقعا مسحور کننده است. شما هم میتوانید به فرزندتان ملحق شوید و بازی با رنگ و الکل را از دست ندهید. اگر الکل در دسترس شما نبود، آبلیمو نیز جایگزین مناسبی است.
۴. نقاشی با مداد شمعی و آبرنگ
در این روش ابتدا، کاغذ مخصوص آبرنگ را در ذهنتان به سه قسمت تقسیم کنید. به فرزندتان بگویید که در قسمت یکسوم پایینی با کمک مداد شمعی سفید رنگ کاغذ را خطخطی کند. سپس، با استفاده از رنگ سبز آبرنگ، آن قسمت را رنگ کند.
ترکیب مداد شمعی سفید رنگ و آبرنگ سبز رنگ بافت چمن مانندی را به نقاشی میدهد. میتوانید نمونه آن را در تصویر مشاهده کنید. میتوانید چیزهای بیشتری را به این نقاشی اضافه کنید که خود تکنیک دیگری است. در ادامه آن را بررسی خواهیم کرد.
۵. تکنیک پاشیدن رنگ روی کاغذ
در ادامه مرحله قبل میتوانید تکنیک پاشیدن رنگ روی کاغذ را به طرحی که در دست دارید اعمال کنید. قبل از آن، میتوانید چند نقطه رنگی با کمک قلممو به نقاشی اضافه کنید. سپس، این بار نوک قلممو را مرطوب و بعد به کمی رنگ آغشته کنید. قلممو را بهنحوی به سمت کاغذ قرار دهید که هنگامی که با انگشت دستتان روی نوک قلممو ضربه زدید. رنگ روی کاغذ بپاشد.
تا این مرحله، چمن و چند نقطه رنگی به نشانه گلهای موجود در علفزارها را با تکنیک های مختلف نقاشی کردیم. برای طرح آسمان میتوان از اساسیترین تکنیک نقاشی با آبرنگ یعنی شستوشوی با آبرنگ استفاده کرد.
۶. تکنیک شستوشو با آبرنگ
شستوشو با آبرنگ یکی از اساسیترین مهارتها در میان تکنیک های نقاشی با آبرنگ برای کودکان است. بعد از نقاشی چمنزار و گلها برای کشیدن آبی آسمان میتوانید از این تکنیک استفاده کنید.
ابتدا، یک قلمموی تمیز انتخاب کنید. آن را به آب تمیز آغشته کنید. سطح یکسوم بالایی کاغذ مخصوص آبرنگ را با قلمموی آغشته به آب کاملا بپوشانید. سپس، یک قطره بزرگ از رنگ آبی را در این قسمت رها کنید. خواهید دید که رنگ بهسرعت سطح کاغذ را میپوشاند و حالت طبیعی ابر و باد مانندی را به رنگ آبی آسمان میدهد.
۷. تکنیک نقاشی با آبرنگ و نمک
در این تکنیک با اضافه کردن نمک به نقاشی، کمی به آن بافت بدهید. اما چگونه؟ میتوانید بعد از اینکه با آبرنگ نقاشی را کامل کردید و قبل از اینکه نقاشی شما خشک شود؛ با نمکدان کمی نمک روی سطح آن بپاشید. نمک رنگ را به خود جذب میکند و بافت زیبایی به نقاشی شما میدهد.
۸. تکنیک اضافه کردن برنج
میتوانید بعد از اینکه بخشی از نقاشی را با آبرنگ نقاشی کردید و قبل از اینکه رنگها خشک شوند، از برنج استفاده کنید. کمی برنج بر سطح نقاشی خود بپاشید. اجازه دهید تا نقاشی خشک شود. سپس، میتوانید با کمک یک براش برنجها را از روی نقاشی بهآرامی پاک کنید. خواهید دید که برنج بافت جالبی به نقاشی شما میدهد.
۹. تکنیک استفاده از پلاستیک
این تکنیک کمی غیر قابل پیشبینی است که در ادامه بیشتر با آن آشنا خواهید شد. قبل از اینکه نقاشی خشک شود، میتوانید پلاستیکهای بستهبندی مواد را کمی مچاله کنید. آن را روی قسمتهایی که هنوز خشک نشدهاند قرار دهید. صبر کنید تا کاملا خشک شود.
هنگامی که پلاستیک را بردارید شکلها و خطوط جالبی خواهید دید. ممکن است حتی پلاستیک روی نقاشی لغزیده و رنگها را باهم مخلوط کرده باشد. نقاشی شما دیگر آن حالت مشخص و رنگبندی منظم را نداشته باشد. در نتیجه، بافت و شکل جالبی را به نقاشی بدهد.
در پایان
از ترکیب تکنیکهای مختلف در این مقاله توانستیم یک نقاشی زیبا خلق کنیم. اگرچه که از مجموع چندین روش یک نقاشی واحد خلق شد، اما هر کدام از آن تکنیکها را میتوان بهصورت مستقل نیز استفاده کرد. اگر تکنیکهای بیشتری را میشناسید میتوانید آن را با ما در قسمت نظرات بهاشتراک بگذارید.
کودک برای رشد و هماهنگ شدن با محیط اطرافش به فعالیتهایی احتیاج دارد که شخصیت و مهارتهای او را پرورش دهد. نقاشی راهی برای پرورش این مهارتها است. هر تکنیک نقاشی کاربرد متفاوتی دارد و یک بعد از مهارتهای کودک را تقویت میکند. نقاشی با قیچی کودک را با مفهوم برش، نظریه رنگها و ترکیببندی آشنا میکند. برای آشنایی بیشتر و بهتر با تکنیک نقاشی خلاقانه با قیچی با ادامه این مقاله همراه باشید.
تکنیک نقاشی خلاقانه با قیچی چیست؟
هنری ماتیس (Henry Matisse) هنرمند نقاشی است که در اواخر دهه ۷۰ زندگیاش تکنیک جدیدی را به دنیای هنر معرفی کرد. او این تکنیک را نقاشی با قیچی نامید. به کمک قیچی و کاغذ، بهجای استفاده از مداد و ترسیم طرحهای مختلف، برشهای کاغذی زیبایی را ایجاد کرد. به این ترتیب نقاشی خلاقانه با قیچی جای خودش را در بین هنرمندان باز کرد. این تکنیک علاوه بر زیبایی و حالت متفاوتی که دارد، فواید بسیاری نیز بهخصوص برای کودکان دارد.
فواید تکنیک نقاشی خلاقانه با قیچی برای کودکان چیست؟
هنگامی که کودک با قیچی کار میکند علاوه بر تمرکز، مهارتهای حرکتی او نیز تقویت میشوند. برای آشنایی بیشتر در این زمینه به مقاله مهارت های حرکتی کودکان و راههای تقویت آن مراجعه کنید.
کودک با اشکال هندسی مختلف آشنا میشود. با برش دادن کاغذ بهصورت مربع، مستطیل، مثلث و دایره، بهصورت ملموس با مفهوم این اشکال و زاویه و ضلع آشنا میشود. با دنیای بیرون همانندسازی میکند. بهتر میتواند ماهیت آنها را درک کند و راحتتر برای رفتن به مدرسه آماده میشود.
نقاشی با قیچی خلاقیت کودک را نیز تقویت میکند. چرا که کودک همیشه از مداد، مداد رنگی، آبرنگ و ابزار دیگر برای نقاشی کردن استفاده کرده است. اما اینبار شرایط تغییر کرده است. او باید تمام تمرکزش را بر روی خلق اثری بگذار که بدون رسم آن بر کاغذ بتواند آن را کاملا تجسم کند. سپس، بتواند بهدرستی آن را برش دهد.
کودک با مفهوم تقابل رنگها یا بهاصطلاح کانترست آشنا میشود. درک میکند که اگر یک قطعه آبی رنگ را روی یک کاغذ با زمینه آبی بچسباند، آن قطعه اصلا دیده نمیشود. بنابراین، هنگامی که رنگ کاغذ پس زمینه را انتخاب کرد؛ یادمیگیرد که هنگام انتخاب رنگ قطعات بیشتر فکر کند. در این مرحله میتوانید درمورد رنگهای متضاد و مکمل نیز با کودک صحبت کنید. برای مطالعه بیشتر میتوانید مقاله تاثیر نقاشی بر کودکان را مطالعه کنید.
نحوه نقاشی با قیچی، متد هنری ماتیس
برای شروع نقاشی ابتدا مواد لازم آن را تهیه کنید تا وسط کار دچار مشکل نشوید. در ادامه مواد لازم و نحوه تهیه نقاشی خلاقانه با قیچی را آموزش خواهیم داد.
مواد لازم برای ساخت این کلاژهای زیبا
کاغذ سفید یا کاغذهای بزرگ آبرنگ
کاغذ رنگی یا کارتنهای رنگی روشن (که باید در تضاد با رنگ زمینه انتخاب شوند)
آبرنگ (یا هر رنگ دیگری که در دسترس است مناسب است)
چسب مایع
قیچی
مداد یا ماژیک مشگی رنگ (برای اینکه بتوانید اثر هنری خود را امضا کنید)
دستورالعمل
برای اینکه کودک درک بهتری از کاری که میخواهد انجام دهد داشته باشد، نمونهای از آثار ماتیس را به او نشان دهید. تا ایدهای در ذهنش شکل بگیرد و از انجام آن احساس خوبی دشته باشد.
گام نخست
ابتدا میتوانید کاغذ آبرنگ را خودتان رنگ کنید یا بچهها با آبرنگ آن را رنگ کنند. یا کودک ابتدا، برشهای مورد نظر را انجام دهد. سپس، هر قطعه را رنگآمیزی کند. یا میتوانید از کاغذهای رنگی نیز استفاده کنید.
کاغذی که با آبرنگ، رنگ کردهاید پس از خشک شدن کمی مچاله میشود. برای جلوگیری از مچاله شدن کاغذ، قبل از رنگ کردن آن، یک X بزرگ پشت کاغذ بکشید. بعد، آن را رنگ کنید. سپس، اجازه دهید برگهها خشک شوند.
گام دوم
بعد از اینکه کاغذهای رنگ شده خشک شدند، وقت برش زدن و استفاده از قیچی است. نحوه استفاده از قیچی و برش زدن با قیچی را به کودک آموزش دهید. برشها به دو صورت ارگانیک و یا هندسی انجام میشوند.
برش ارگانیک (Organic) برشی است که در مقایسه با برش هندسی (Geometric) لبههای کمتری دارد. شکل غیرقابل پیشبینی و تعریف نشدهای دارد. بهطور مثال، مربع و مستطیل زاویه دارند و یک برش هندسی محسوب میشوند. در حالی که دایره، اشک و قلب برش ارگانیک محسوب میشوند.
برگها، بهدلیل تنوع در شکل ظاهری، الگوی خوبی برای حالت انتزاعی این تکنیک هستند. انتخاب برگ از آن جهت انتخاب خوبی است که بر اساس آنچه در طبیعت دیده میشود، الگوبرداری میشوند. کمی برگ تهیه کنید تا کودک با نگاه کردن به آنها بتواند الگویی را در ذهنش تجسم کند. درنهایت بتواند یک نقاشی خلاقانه با قیچی درست کند.
اگر بچهها حدود ۴ ساله یا کمتر از آن هستند، میتوانید اشکال مختلف را روی کاغذ رسم کنید. سپس، هنگام برش زدن اشکالی چون، دایره و مارپیچ نحوه حرکت قیچی را به او نشان دهید تا کودک یادبگیرد.
کاغذها را به شکلهای مختلف به فرم زیگزاگ، مارپیچی، مواج، مربع، مستطیل و دایره برش دهید. سپس، کودک نیز همان مراحل را مانند شما تکرار کند. برای آشنایی بیشتر با کاربرد برگ و بازی با برگها میتوانید به مقاله کاردستی پاییزی برای کودکان مراجعه کنید.
گام سوم
اجازه دهید بچهها رنگ پسزمینه دلخواه خود را انتخاب کنند. البته، بهتر است رنگ پسزمینه از بین رنگهای روشن انتخاب شود.
گام چهارم
برای آموزش درست مصرف کردن و استفاده بهینه از موادی که کودک در اختیار دارد، کمی خلاقیت بهخرج دهید. به او نشان دهید که چگونه با هر شکلی که میبرید هم یک شکل مثبت و هم یک شکل منفی بهوجود میآید.
به طوری که از هر دو حالت میتوان بهخوبی استفاده کرد. ماتیس نیز همین کار را انجام میداد. اشکال مثبت همان برشهای مربعی، مستطیلی زیبایی هستند که روی کاغذ برش میزنید . اشکال منفی نیز باقیمانده برشها هستند. آثار هنری مختلفی برای ساخت نقاشی خلاقانه با قیچی با استفاده از هر دو شکل میتوانید ایجاد کنید.
گام پنجم
در این مرحله که برشها آماده و رنگ شدهاند و کاغذ پسزمینه نیز آماده است، کودک میتواند چسب را بردارد. قطعههای رنگی برش زده شده هندسی و ارگانیک و قطعات باقیمانده را روی کاغذ پسزمینه با چسب مایع بچسباند.
کودک میتواند ابتدا، اشکال هندسی مانند، مربع، مستطیل یا مثلثی را که برش زده است را روی کاغذ بچسباند. سپس، اشکال ارگانیک بیقاعده را روی آن بچسباند. یا متناسب با سلیقه خودش یک نقاشی خلاقانه با قیچی، رنگ و چسب خلق کند. آن را قاب کند و در اتاقش نصب کند.
گام ششم
در آخر، همه بچهها با همکاری هم میز کار خود را تمیز و مرتب کنند. وسایل را سر جای خود بگذارند. بهاین ترتیب، علاوه بر بازی و نقاشی، نظم و ترتیب را نیز یادمیگیرند.
رنگها همهجا در اطراف ما هستند و بر روحیه ما تاثیر میگذارند. هر رنگ انرژی مخصوصی دارد و نقش مهمی در زندگی انسان ایفا میکند. بنابراین، مهم است که کودکان را با رنگها آشنا کنیم تا بهتر بتوانند محیط اطرافشان را بشناسند. بهتر است آموزش رنگ ها به کودکان را با تجربه کردن و درک رنگها از طریق بازی به آنها معرفی کنید. در ادامه درباره این روشها بیشتر صحبت میکنیم.
آموزش رنگ ها به کودکان را از چه سنی شروع کنیم؟
بچهها معمولا از ۱۸ ماهگی به بعد میتوانند رنگها را تشخیص دهند. از ۲.۵ تا ۳ سالگی به بعد نیز میتوانند رنگها را نام ببرند.
آشا، روانشناس کودکان، میگوید:
شما میتوانید آموزش رنگ ها به کودکان را از ۲ سالگی به بعد شروع کنید. کودکان نوپا معمولا گرایش بیشتری به سمت رنگهای روشن دارند. بنابراین، آموزش را با رنگهای اصلی چون، قرمز، سبز، زرد و آبی شروع کنید. قبل از اینکه از این چهار رنگ فراتر روید و کودک را با رنگهای بیشتری آشنا کنید، اجازه دهید کودک ابتدا مفهوم رنگهای اساسی را بهخوبی درک کند.
تحریک ذهن کودک برای یادگیری رنگها کاری خسته کننده است که نیازمند صبر و خلاقیت است. چرا که کودکان با مفاهیم انتزاعی بهتر ارتباط برقرار میکنند. یعنی کلمات و حروف که مفاهیم انتزاعی دارند را زودتر از رنگها که ویژگی ادراکی بصری یک شی است یاد میگیرند.
نحوه آموزش رنگ ها به کودکان نوپا
هرچه حواس کودک به رنگها بیشتر معطوف شود، رنگها را بهتر یاد میگیرد. بنابراین، شرایطی را برای کودک فراهم کنید که دائما و هر روز در معرض یادگیری قرار بگیرد. بهتر است آموزش رنگ ها به کودکان از طریق فعالیتهای روزانه، بازی و سرگرمیهای مناسب انجام شود.
۱. بشقابی رنگارنگ تدارک ببینید
سعی کنید فرزندانتان را در فرآیند آشپزی و خرید کردن شرکت دهید. هنگام پخت غذا سبزیجاتی چون هویج، فلفل، خیار، کدو و مانند آن را در اختیار او قرار دهید. خردسالان معمولا علاقه زیادی به بازی کردن با آنها دارند.
در این هنگام، اگر فرزند خردسالتان پرسید نام این چیست؟ سعی کنید نام آن سبزیجات یا هرچیز دیگری که در دسترس او است را با رنگ آن بیان کنید. بهطور مثال، بگویید گوجه قرمز یا هویج نارنجی.
هنگام خرید، هر چیزی را که انتخاب میکنید با رنگ آن مانند برنج سفید، نان قهوهای، فلفل قرمز معرفی کنید. با این روش، علاوه بر آموزش رنگ ها به کودکان و آشنا کردن آنها را با نام محصولات آشنا میکنید.
۲. بازی کارآگاه
این بازی یک بازی قدیمی برای آموزش هدفمند مفاهیم و مطالب بهوجود آمده است. این نوع بازی روال خاصی ندارد و متناسب با نیاز و سلیقه شما میتواند تغییر کند.
برای آموزش رنگ ها به کودکان و اسامی آنها در بازی کارآگاه میتوانید خودتان ابتدا بازی را شروع کنید. به این روش که بگویید: «من با چشمان کوچکم بهدنبال وسایلی هستم که قرمز رنگ هستند.»
سپس، در خانه بهدنبال وسایل قرمز رنگ بگردید و هنگامی که بهطور مثال، یک برس موی قرمز رنگ پیدا کردید، بگویید «این برس قرمز است» و نوبت را به کودکتان بدهید تا او نیز در پیدا کردن شی قرمز دیگری تلاش کند.
یا میتوانید این بازی را در طبیعت با فرزندتان انجام دهید. یک روز را در طبیعت با فرزندتان سپری کنید و با جستجو بهدنبال رنگها در طبیعت هم کودک را با محیط اطرافش بیشتر آشنا میکنید. هم رنگها را به او آموزش میدهید.
اگر فرزندتان در اوایل مسیر دچار اشتباه شد، نگران یا عصبی نشوید. تنها کافی است به او زمان دهید تا بتواند با بازی ارتباط برقرار کند و کمکم رنگها را از هم تشحیص دهد.
۳. ریتم و آواز
طبق مطالعاتی که تاکنون صورت گرفته است، موسیقی تاثیر بسیار قوی در رشد کودکان دارد. سعی کنید ویدئوهای انیمیشنی که رنگها را از طریق آواز، شعر و ریتم به کودک میآموزند را برای او تهیه کنید.
سعی کنید برای کارایی بیشتر شما نیز با کودک همراه شوید. بچهها ریتمها را راحتتر بهیاد میآورند و این یک روش عملی در یادگیری رنگها است.
۴. مسابقه رنگها
این بازی را والدین در خانه با بچهها یا معلمها در مدرسه با دانشآموزان میتوانند انجام دهند. اجازه دهید کمی مهارتهای حرکتی کودک را حین یادگیری رنگها تقویت کنیم.
از آنجایی که بچهها علاقه زیادی به جنبوجوش دارند، میتوانید پازلی از رنگها را تهیه کنید. بعضی از قسمتهای آن را بردارید. پازل را روی تخته یا دیوار اتاق نصب کنید. یک مسابقه ترتیب دهید. هر فردی که زودتر توانست حدس بزند جای کدام رنگ در پازل خالی است، برنده است و جایزه را میبرد.
اگر تعداد دانشآموزان زیاد است، برای اینکه کودکی حین دویدن آسیب نبیند، بهتر است فضای بزرگتری را برای بازی درنظر بگیرید.
چون بچهها عاشق بازی و اسباببازی هستند میتوانید وسایل بازی دیگری را برای آنها تهیه کنید. وسایلی چون، اسباببازیهای رنگی، بلوکهای الفبا، کتاب تطبیق رنگها و بازیهای حافظه برای آموزش رنگ ها به کودکان ابزار مناسبی هستند.
۵. اشیای همسان را با هم مقایسه کنید
یک راه برای آموزش و حفظ بهتر رنگها در ذهن کودک، نمایش تقابل رنگها به آنها است. اما از آنجایی که کودکان خردسال هنوز اول راه هستند و تازه با رنگها آشنا شدهاند، برای آموزش تقابل رنگها در اشیای مختلف، از وسایلی استفاده کنید که مانند هم هستند. دیویا، معلم مهد کودک الماسهای کوچک، میگوید:
انتخاب اشیای همانند تقابل رنگها را بهتر در ذهن کودک حک میکند. یعنی اگر میخواهید رنگ آبی و قرمز را به کودک بیاموزید. یک توپ قرمز و یک بادکنک یا توپ آبی را انتخاب کنید تا در ذهن کودک بنشیند. انتخاب یک توپ آبی و یک پیراهن قرمز انتخاب اشتباهی است. چرا که کودک را بیشتر گیج و گمراه میکند.
۶. نقاشی با انگشت
نقاشی یکی از تکنیکهایی است که علاوه بر سرگرمی، بسیاری از مهارتهای مختلف را نیز در کودک پرورش میدهد. برای آموزش رنگ ها به کودکان میتوانید نقاشی با دست و انگشت را برای کودک درنظر بگیرید.
کودکان نوپا و خردسالان مطالب جدید را بهواسطه لمس اشیا بهتر میآموزند. بنابراین، میتوانید رنگهای مختلف را برای کودک تهیه کنید. تا با نقاشی با دست رنگها را بهتر درک کند. نقاشی با انگشتان مهارتهای حسی و حرکتی و خلاقیت را در کودکان تقویت میکند. دستها و انگشتان آنها را نیز درگیر میکند.
اگر نگرانید که ممکن است کودک دستهای رنگیاش را به دهان و چشمانش بزند. میتوانید از رنگهای خانگی استفاده کنید.
۷. رنگآمیزی با مداد شمعی
از کتابهای رنگآمیزی برای آموزش رنگ ها به کودکان استفاده کنید. از فرزندتان بخواهید که مانند نمونه تصاویر را رنگ کند. یا کتابهایی را تهیه کنید که نمونه نداشته باشند و اجازه دهید کودک مطابق با میل خودش رنگها را انتخاب کند.
۸. لمس رنگها
بازی لمس رنگها را میتوانید در خانه یا مدرسه با بچهها انجام دهید. درست مثل بریدههای روزنامه که هنگام یادگیری الفبا از آنها استفاده میکردید و بچهها باید دور هر کلمه را خط میکشیدند. در اینجا نیز بچهها میتوانند از بریده جراید یا کتابها رنگ مورد نظر را پیدا کنند. یا اگر در کلاس پوسترهای رنگی دارید، یک رنگ را تعیین کنید. بچهها باید بتوانند رنگ مورد نظر را به همراه وسیلهای که حاوی رنگ مورد نظر است را روی پوستر نشان دهند و آن را نام ببرند.
آیا آرزوی شما این است که فرزندتان دوستان بیشتری داشته باشد یا دوستانی که دارد را حفظ کند؟ آیا زورگویی، مزاحمت، قلدری در مدرسه یا قلدری در فضای مجازی برای کودکتان تبدیل به یک مشکل شده است؟ کتاب کلیدهای پرورش مهارت دوست یابی در کودکان و نوجوانان برای حل این مشکلات و تقویت مهارتهای اجتماعی فرزندتان نوشته شده است. در ادامه با این کتاب بیشتر آشنا میشوید.
درباره کتاب کلیدهای پرورش مهارت دوست یابی در کودکان و نوجوانان
کتاب کلیدهای پرورش مهارت دوست یابی در کودکان و نوجوانان بر اساس نظرسنجی از پنج هزار معلم و والدین نوشته شده است. به این صورت که پس از این نظرسنجی، ۲۴ مهارت اجتماعی ضروری برای کودکان شناسایی شده و در کتاب نحوه آموزش آنها به کودکان به صورت عملی توضیح داده شده است. مطالعه این کتاب میتواند در کمک والدین به فرزندان خود برای مسائلی مثل دوستیابی، حفظ روابط دوستی و رهایی از فشار همسالان موثر باشد. پیشنهاد میکنیم مقاله مهارت ارتباط موثر در کودکان را نیز مطالعه کنید.
دکتر میشل بُربا در آغاز به این مسئله میپردازد که چرا دوستیها در دوران کودکی و نوجوانی اهمیت زیادی دارند و سپس به بحران دوستیها در دنیای امروزی اشاره میکند. پس از این موارد نحوه آموزش مهارتهای اجتماعی ضروری به کودکان و نحوه برخورد با مشکلات متعددی که کودکان و نوجوانان در دوستیهای خود تجربه میکنند، توضیح داده شدهاند. نکتهای که میتواند در مورد این کتاب برای والدین جذاب باشد، این است که در آموزشها، تمرینات بسیار جالبی معرفی شدهاند که والدین میتوانند آنها را با فرزندان خود انجام دهند.
درباره نویسنده
دکتر میشل بربا، روانشناس تربیتی مشهور و متخصص در مسائل والدین، قلدری و رشد شخصیت است. هدف او از این کار، کمک به تقویت شخصیت و انعطافپذیری کودکان، ایجاد خانوادههایی مستحکم، ایجاد فرهنگی دلسوزانه و عادلانه در مدرسه و کاهش خشونتها علیه همسالان است. راهنماییهای عملی و مبتنی بر پژوهش او در نتیجه کار با بیش از یک میلیون والد و معلم در سراسر جهان به دست آمده است.
کتابهای میشل بربا باعث شده است که او جوایز متعددی دریافت کند و ۲۲ کتاب او به ۱۴ زبان مختلف ترجمه شود. دکتر میشل بربا، یکی از چهرههای شناخته شده در زمینه رشد کودکی است و در برنامههای تلویزیون متعددی در آمریکا حضور داشته است. صحبتهای او در تدکس حدود ۱۵ هزار بازدید به دست آورده است. در حال حاضر دکتر میشل بربا به همراه همسر و سه پسرش در کالیفرنیا زندگی میکند.
سرفصلهای کتاب کلیدهای پرورش مهارت دوست یابی در کودکان و نوجوانان
کتاب کلیدهای پرورش مهارت دوست یابی در کودکان و نوجوانان در سه بخش نوشته شده است که پس از سخن ناشر و مطرح شدن این سه بخش به مطلبی نیز با عنوان دعوت به مهمانی پرداخته شده است. در ادامه با بخشهای کتاب بیشتر آشنا میشوید.
بخش اول: چرا دوستان تا این اندازه برای فرزندتان اهمیت دارند؟
بخش دوم: دوستی از خانه آغاز میشود.
بخش سوم: ۲۴ مسئله مهم دوستی و راه حل آنها
مشاجره
دوستان بد
سابقه بد
ریاستطلب
مورد زورگویی و سوء استفاده قرار گرفتن
دار و دسته
بیتوجهی
متفاوت
سهیم نکردن
دعوا
شایعهپراکنی
تندخو
بیعاطفه
حسود و دلخور
طردشده
تازهوارد
فشار همسالان
خجالتی
خواهر و برادرها
خبرچینی
مورد تمسخر واقع شده
بگو مگو کردن و قطع دوستی
بیش از حد رقابتجو
بیش از حد حساس
دعوت به مهمانی
بخشهایی از کتاب
«یکی از بهترین روشهای کمک به فرزندتان برای ایجاد دوستی و حفظ آن، تشویق فعالیتها و رویدادهایی در خانه است. در نهایت، دوستی در خانه شروع میشود. قرار بازی در خانه با دوستان فرصتی عالی است تا دوستان فرزندانتان و والدین آنها را بشناسید و رفتار فرزندتان را با دیگر بچهها نظارت کنید تا بهتر بتوانید برخورد اجتماعی او را بهبود ببخشید. همچنین، این کار روشی عالی برای فرزندتان است تا مهارتهای دوستیابی را فراگیرد. علاوه بر آن، چیزی بهتر از این نیست که صدای خنده، زمزمههای رمزگونه و شادی را در خانه بشنوید.» (صفحه ۵۷)
«نقشهای خانواده را چرخشی کنید. یک روش برای کمک به فرزندتان در جهت درک ارزش سهیم کردن، یافتن فرصتهایی برای چرخش نقشهای مختلف خانوادگی و امتیازات است. به گونهای که هریک از اعضاء خانواده به نوبت آن نقش یا امتیاز را داشته باشند. موارد نمونه میتوانند انجام چرخشی کارهای خانه: انتخاب برنامههای تلویزیونی، فیلیم، سیدی، پیکنیک خانوادگی، دسر یا حتی نشستن در صندلی جلوی اتومبیل باشد. اگر جلسات خانوادگی دارید برای رئیس جلسه، اعضای مجلس، طراح جلسه و منشی، نقشهای چرخشی داشته باشید.» (صفحه ۲۸۵)
«دیدن کودکی خجالتی، ترسو یا مردد میتواند دردناک باشد. این بچهها وابسته هستند، به نظر ناراحت یا گرفته میآیند، گریه میکنند یا به والدینشان میچسبند.در نتیجه، آنها اوقاتی شاد ندارند و زندگی را آنگونه که باید تجربه نمیکنند. چنانچه به آنها کمک نکنید که کاری در این جهت انجام دهند ناتوانی در پیوستن به یک گروه و ایجاد دوستیهای جدید در بقیه عمر آنها را گرفتار خواهد کرد. اگر فرزندتان خجالتی است این احتمال وجود دارد که شخصیت او بیشتر درونگرا و حساس است. این به آن معنا نیست که او را تبدیل به فردی برونگرا کنیم.» (صفحه ۴۴۶)
همانطور که مطرح شد کتاب کلیدهای پرورش مهارت دوست یابی در کودکان و نوجوانان، یک راهنمای گام به گام برای مشکلاتی است که امروزه بسیاری از والدین و کودکان با آنها روبرو میشوند. اگر شما با مسائلی مانند نحوه دوستیابی و نگهداری دوستان، غلبه بر قلدری، خشونت، فشار همسالان و سایر مشکلات اجتماعی در فرزندتان روبرو هستید پیشنهاد میکنیم این کتاب را مطالعه و از تمرینات عملی آن استفاده کنید.
آخرین دیدگاهها