کار گروهی به معنای توانایی همکاری با شخصی دیگر یا گروهی از افراد برای حل یک مسئله یا تکمیل یک پروژه است. آموزش کار گروهی به کودکان در اوایل زندگی به آن‌ها کمک می‌کند که در مدرسه برای انجام پروژه‌های کلاسی با دانش‌آموزان دیگر همکاری کنند یا در بزرگسالی بتوانند با همکاران خود برای حل مسائل اقدام کنند. کار گروهی فراتر از کنار آمدن با دیگران است و مهارت‌هایی ازجمله توانایی ارتباط برقرار کردن، خودکنترلی و تواضع نیز در آن نقش دارند. نکته کلیدی در کار گروهی این است که فرد یاد بگیرد نیازهای گروه را به نیازهای خود ترجیح دهد.

بچه‌ها فرصت‌های زیادی برای تمرین کار گروهی در زندگی روزمره دارند. پروژه‌های گروهی مدرسه، ورزش و حتی تصمیمات خانوادگی چند نمونه از این فرصت‌ها هستند. از آنجایی که همکاری با دیگران، یکی از مهارت‌های بسیار مهم برای رسیدن به موفقیت است، چه معلم باشید و چه والد، می‌توانید با استفاده از برخی راهکارها، فرصت آموزش کار گروهی به کودکان را فراهم کنید و درنتیجه به موفقیت او کمک بسیار زیادی کنید. در ادامه با این راهکارها آشنا می‌شوید اما قبل از آن لازم است در مورد اهمیت آموزش کار گروهی به کودکان، بیشتر بدانید.

فهرست مطالب

چرا آموزش کار گروهی به کودکان مهم است؟

یکی از مهم‌ترین آموزش‌های ضروری برای کودکان، آموزش کار گروهی به آن‌هاست. این مهارت در کل زندگی برای کودک مفید خواهد بود و باعث می‌شود او در بزرگسالی، موفقیت را تجربه کند. در ادامه با مزایای آموزش کار گروهی به کودکان آشنا می‌شوید.

تقویت مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی کودکان

مهم‌ترین درسی که بچه‌ها از کار گروهی می‌گیرند این است که چگونه می‌توانند به‌طور موثری با دیگران ارتباط برقرار کنند. مهارت‌های اجتماعی تقریبا در هر زمینه‌ای از زندگی مفید هستند. این مهارت‌ها به افراد کمک می‌کنند که فارغ از شغل و موقعیتی که دارند، موفق شوند. کار گروهی در درجه اول به کودکان می‌آموزد که چگونه به دیگران گوش دهند. این امر اولین قدم برای برقراری ارتباط موثر است. اعضای گروه برای ایفای درست نقش خود باید به یکدیگر گوش دهند و از سوی دیگر، یاد بگیرند که به یکدیگر احترام بگذارند. بدون گوش دادن، گفتگو با دیگران، غیرممکن است. در این شرایط، ارتباط یک‌طرفه می‌شود و هرگونه حس کار تیمی از بین می‌رود.

از سوی دیگر، کار گروهی به کودکان امکان می‌دهد که یاد بگیرند چگونه صحبت کنند و درنتیجه منظور خود را به‌درستی به مخاطبشان برسانند. در حالی که خوب گوش دادن به کودکان یاد می‌دهد که به نظرات دیگران احترام بگذارند، خوب صحبت کردن نیز به آن‌ها این امکان را می‌دهد که این احترام را به‌صورت عملی نشان دهند. روش صحبت، نشان‌دهنده سطح درک و احترام است که این موضوع اهمیت زیادی در کار تیمی دارد.

بهبود اعتمادبه‌نفس کودکان

وقتی کودکان متوجه می‌شوند که عقاید و نظرات آن‌ها مورداحترام است، اعتمادبه‌نفس پیدا می‌کنند. وقتی آن‌ها حس می‌کنند که شنیده می‌شوند احساس ارزشمندی می‌کنند و به مشارکت در تیم، تشویق می‌شوند. در این فضا، حتی ساکت‌ترین و خجالتی‌ترین کودکان نیز به مشارکت در گروه، علاقه‌مند می‌شوند. این امر موجب افزایش جرئتمندی در این کودکان می‌شود. هرچه افراد گروه برای همکاری مشتاق‌تر باشند، عملکرد گروه نیز بهتر خواهد شد. درنتیجه، بهبود عملکرد گروه نیز، علاقه و اشتیاق اعضای گروه به مشارکت افزایش بیشتری می‌یابد.

کاهش قلدری

وقتی کودکان احساس می‌کنند عضوی از یک گروه هستند که در آن، همه به یکدیگر اهمیت می‌دهند، در موقعیت‌های دیگر نیز کنار هم می‌مانند. آموزش کار گروهی به کودکان، به‌طرز چشمگیری تاثیرات افراد قلدر بر روی کودکان را کاهش می‌دهد. وقتی کودک در گروهی عضو است که در آن احساس ارزشمندی می‌کند و حس می‌کند حمایت می‌شود کمتر تحت تاثیر قلدری دیگران قرار می‌گیرد. علاوه بر این، در این شرایط، کودکان برای مقابله با قلدری، به اندازه کافی جرئتمند می‌شوند و می‌توانند جلوی آزار و اذیت دیگران را بگیرند.

موفقیت در بزرگسالی

کودکانی که از اعتمادبه‌نفس بالا و مهارت‌های اجتماعی برخوردارند به بزرگسالانی کارآزموده تبدیل می‌شوند. بزرگسالانی که مهارت‌های متعددی دارند معمولا افراد شادتر و موفق‌تری هستند. آن‌ها یاد گرفته‌اند که در گروه چگونه با دیگران همکاری کنند و درنتیجه از شغل و روابط خود رضایت بیشتری دارند. از سوی دیگر، به دلیل همین ویژگی‌ها و مهارت‌های مثبت، احتمال ارتقاء شغلی و افزایش بهره‌وری شغلی در این افراد بالاتر است.

نحوه آموزش کار گروهی به کودکان

چه در مدرسه و چه در خانه، فرصت‌های بسیار زیادی برای آموزش کار گروهی به کودکان وجود دارد. بنابراین، چه معلم باشید، چه والد می‌توانید در این زمینه کمک بسیار زیادی به کودکان کنید. در ادامه با نحوه آموزش کار گروهی به کودکان در مدرسه و خانه آشنا می‌شوید.

آموزش کار گروهی به کودکان در مدرسه

سال‌های دبستان، زمان بسیار خوبی برای آموزش کار گروهی به کودکان است. بسیاری از فعالیت‌های داخل کلاس و خارج از کلاس می‌توانند مهارت‌های مرتبط با کار گروهی را در کودکان تقویت کنند. این فعالیت‌ها شامل موارد زیر هستند:

• تکلیف حل مسئله: می‌توانید از تکالیفی استفاده کنید که با علم یا فناوری مرتبط باشند. برای مثال، کودکان را به چند گروه تقسیم کنید و از آن‌ها بخواهید با استفاده از ماکارونی خشک، بلندترین سازه‌ای را بسازنند که می‌توانند.
• تعیین یار برای هر کودک: این کار باعث می‌شود که کودکانی که مهارت بیشتری دارند بتوانند به کودکان ضعیف‌تر کمک کنند.
• خواندن گروهی: کودکان به نوبت بخشی از یک کتاب را با صدای بلند بخوانند.
• موسیقی: هر یک از کودکان، ساز متفاوتی را بنوازد و درنهایت یک قطعه موسیقی توسط آن‌ها نواخته شود.
• ورزش: ورزش‌های تیمی مثل فوتبال، والیبال و بسکتبال می‌توانند کمک‌کننده باشند.
• مناظره: دانش‌آموزان به چند گروه تقسیم شوند و با یکدیگر در مورد یک موضوع شروع به بحث کنند.

آموزش کار گروهی به کودکان در خانه

اگر می‌خواهید کار گروهی را به فرزندتان بیاموزید، لازم است بدانید راهکارهای بسیار زیادی برای آموزش کار گروهی به کودکان در خانه وجود دارد. برخی از این راهکارها عبارت‌اند از:

• بازی‌های رومیزی: بازی‌هایی ازجمله جنگا، پانتومیم، اتللو، هدبند، معمای جنگل و دوچشمی برخی از این بازی‌ها هستند.
• آشپزی: از فرزندانتان بخواهید با همکاری با یکدیگر، یک غذا درست کنند.
• اجرای یک نمایش: فرزندانتان می‌توانند با یکدیگر یا با کودکان فامیل، یک نمایش آماده و اجرا کنند.
• کارهای هنری: می‌توانید از کودکان بخواهید با همکاری با یکدیگر یک کاردستی درستی کنند یا یک لگو را تکمیل کنند.
• کمک کردن در انجام تکالیف: می‌توانید از فرزند بزرگترتان بخواهید که به خواهر یا برادر کوچکترش در انجام تکالیف کمک کند.
• بازی در فضای باز: فعالیت‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال یا ساختن آدم برفی می‌توانند فعالیت‌های مناسبی برای آموزش کار گروهی به کودکان باشند.

به یاد داشته باشید که کار گروهی برای کودکان به‌ویژه خواهر و برادرها چالش‌برانگیز است. بنابراین، اگر شرایط بازی بیش‌ازحد رقابتی یا تقابلی شود آماده مداخله باشید. پیشنهاد می‌کنیم در این مورد مقاله برخورد با دعوای کودکان را نیز مطالعه کنید.

نحوه کمک به کودکان در حل مشکلات کار گروهی

آموزش کار گروهی به کودکان، به‌آسانی انجام نمی‌شود. برخی از کودکان به دلیل اینکه خجالتی هستند، دوست دارند رئیس باشند یا می‌خواهند همیشه برنده باشند، ممکن است در کار گروهی با مشکل روبرو شوند. خبر خوب این است که ما بزرگسالان می‌توانیم کارهای زیادی انجام دهیم تا به کودکان کمک کنیم که در گروه، عملکرد بهتری داشته باشند. در ادامه با نحوه کمک به کودکان در حل مشکلات کار گروهی آشنا می‌شوید.

بر اهمیت عضویت در گروه تاکید کنید

در یک گروه، همه نقش‌هایی را به عهده می‌گیرند. شما به عنوان والدین یا معلم کودک، می‌توانید به او کمک کنید که نقاط قوت خود را پیدا کند و آن‌ها را بهبود ببخشد. تاب‌آوری واقعی به این معناست که کودک بداند در چه مورد مهارت دارد و بر آن تمرکز کند. به‌عنوان مثال، اگر کودک در تیم فوتبال، به‌عنوان یک مهاجم به‌خوبی بازی نمی‌کند، ممکن است دروازه‌بان بودن، نقش مناسب‌تری برای او باشد.

اعتمادبه‌نفس کودک را تقویت کنید

کودکانی که خجالتی و کم‌حرف هستند ممکن است عضویت در گروه برایشان دشوار باشد یا به‌راحتی تحت سلطه دیگران قرار گیرند. در شرایطی که کودک خجالتی است، چه معلم باشید چه والد، می‌توانید مطابق با توانایی‌های کودک به او نقش بدهید. این امر به کودک نشان می‌دهد که به او باور دارید و درنتیجه اعتمادبه‌نفسش افزایش می‌یابد.

آموزش کار گروهی به کودکان را در خانه ادامه دهید

برای آموزش کار گروهی به کودکان، فرصت‌های زیادی در خانه وجود دارد. به‌عنوان مثال می‌توانید از یکی از فرزندانتان بخواهید لباس‌های شسته‌شده را تا بزند و کودک دیگر آن‌ها را سر جایشان بگذارد. همچنین، می‌توانید برای آموزش کار گروهی به کودک با کمک او برای تهیه یک وعده غذایی خاص، مواد لازم را فهرست کنید و سپس غذا را درست کنید یا با همدیگر برای مسافرت در تعطیلات برنامه‌ریزی کنید. در این زمینه پیشنهاد می‌کنیم مقاله بازی برای آموزش کار گروهی به کودکان را نیز مطالعه کنید.

کودک را در یک کلاس فوق برنامه ثبت‌نام کنید

هر کاری که در کلاس‌ها انجام می‌شود شامل کار گروهی است و می‌تواند مهارت‌های مهم برای زندگی را به کودکان بیاموزد. یکی از مزایای عضویت در کلاس‌های فوق برنامه برای کودکان این است که آن‌ها یاد می‌گیرند با کودکان دیگر معاشرت داشته باشند و شبکه اجتماعی گسترده‌تری تشکیل دهند.

بازی جوانمردانه را تشویق کنید

قوانین اساسی مناسب در بازی مانند نوبت گرفتن و مهربان بودن با یکدیگر، برای کار گروهی ضروری است. بنابراین، برای فعالیت‌های گروهی، دستورالعمل‌های واضحی را تعیین کنید. اگر این قوانین را خود بچه‌ها با همکاری با یکدیگر، تعیین و اجرا کنند، این روش حتی موثرتر نیز خواهد بود.

با مدرسه در تماس باشید

اگر فرزندتان در کارهای گروهی مدرسه با مشکل روبروست در این مورد با معلم کودک صحبت کنید. برخی از راهکارها در این شرایط، برای کمک به بهبود کار گروهی در فرزندتان بسیار کمک‌کننده خواهند بود. برای مثال، اگر معلم هستید بهتر است اسم سرگروه تیم‌ها را به‌صورت تصادفی انتخاب کنید تا اینکه همیشه اسم برخی کودکان را به عنوان سرگروه نام ببرید. همچنین، اگر بچه‌های بزرگتر را مسئول بازی بچه‌های کوچکتر در زمین بازی کنید به کودکان کمک می‌کنید کار گروهی بهتری داشته باشند.

اگر نگران هستید کمک بگیرید

اگر فکر می‌کنید که فرزندتان در مهارت‌های اجتماعی لازم برای کار گروهی با مشکل مواجه است می‌توانید با روانشناس کودک در این مورد صحبت کنید. بااین‌حال، واقع‌بین باشید. حتی برای بزرگسالان نیز گاهی اوقات، کار گروهی سخت است. همچنین، مهارت‌های کودکان با تمرین به‌مرور بهتر خواهد شد.

درنهایت، آموزش کار گروهی به کودکان کمک می‌کند که یاد بگیرند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، مهارت‌های اجتماعی را بیاموزند و اعتمادبه‌نفسشان افزایش یابد. کودک برای یادگیری این مهارت، مانند هر مهارت دیگری، نیاز به یک مربی دارد که در این شرایط، معلم و والدین می‌توانند بسیار کمک‌کننده باشند. بنابراین، چه معلم هستید چه والد می‌توانید با فراهم کردن فرصت‌هایی برای کار گروهی کودکان، به آن‌ها همکاری و کنار آمدن با یکدیگر را بیاموزید.

سوالات پرتکرار

نکات کلیدی

• در شرایطی که کودک خجالتی است، چه معلم باشید چه والد، می‌توانید مطابق با توانایی‌های کودک به او نقش بدهید.
• می‌توانید برای آموزش کار گروهی به کودک با کمک او برای تهیه یک وعده غذایی خاص، مواد لازم را فهرست کنید و سپس غذا را درست کنید یا با همدیگر برای مسافرت در تعطیلات برنامه‌ریزی کنید.
• یکی از مزایای عضویت در کلاس‌های فوق برنامه برای کودکان این است که آن‌ها یاد می‌گیرند با کودکان دیگر معاشرت داشته باشند و شبکه اجتماعی گسترده‌تری تشکیل دهند.
• اگر فرزندتان در کارهای گروهی مدرسه با مشکل روبروست در این مورد با معلم کودک صحبت کنید.
• اگر فکر می‌کنید که فرزندتان در مهارت‌های اجتماعی لازم برای کار گروهی با مشکل مواجه است می‌توانید با یک روانشناس کودک در این مورد صحبت کنید.