روند رشد در کودک با کشف توانایی‌ها و استعدادهایش همراه است. کودک با کمک رنگ‌ها، بدون هیچ کلامی، خودش را بیان می‌کند و به تعامل با دیگران می‌پردازد. بنابراین، آموزش نقاشی به کودکان هرچند که فعالیت مورد علاقه کودک نباشد، به دلیل اهمیت آن باید در برنامه والدین قرار بگیرد.
۱. پیش از شروع به نقاشی
قبل از آموزش نقاشی به کودکان سعی کنید لباسی مخصوص نقاشی تهیه کنید که نگران رنگی یا کثیف شدن آن نباشید. سطحی صاف را برای نقاشی در نظر بگیرید. فضایی را برای کودک فراهم کنید که با خیال راحت نقاشی کند. اگر رنگ‌ها روی زمین ریخت مضطرب نشوید. یک پارچه یا برس برای پاک کردن و تمیز کردن رنگ‌ها تهیه کنید.
۲. بهترین رنگ برای نقاشی کودکان
از رنگ‌های غیر سمی مخصوص کودکان برای نقاشی استفاده کنید. رنگ‌های مخصوص بزرگسالان حاوی مواد شیمیایی است که برای کودکان نامناسب است و دستورالعمل‌های مخصوصی برای مصرف دارد که ممکن است کودکان و نوجوانان نتوانند به‌درستی از آن استفاده کنند.
اگر برای شما مقدور است در فضای باز نقاشی کنید. در غیر اینصورت، در و پنجره‌ها را هنگام نقاشی باز بگذارید.
۳. مهم‌ترین ابزار برای نقاشی
برای شروع آموزش نقاشی به کودکان از ابزارهایی استفاده کنید که رنگ را جذب می‌کند. ابزارهایی چون، براش نقاشی، میله، تمبر، پر، غلطک، تمبر سیب‌زمینی، حباب‌ساز، قطره چکان، اسفنج، بند ابزار مناسبی هستند.
برای رنگ‌آمیزی در سطح مبتدی از آب‌رنگ، رنگ آکریلیک (غیر سمی) و رنگ گواش استفاده کنید. رنگ آکریلیک مخصوص کودکان زود خشک می‌شود و کمتر دست‌ها و محیط اطراف کودک را کثیف می‌کند. کار با آب‌رنگ نیز راحت است و تمیز کردن محیط بعد از نقاشی آسان است. رنگ گواش مناسب نقاشی در ابعاد کوچک است. بعد از خشک شدن، به‌راحتی با کمک آب مجددا می‌توان از آن استفاده کرد.
۴. بهترین سطوح برای نقاشی
بهترین سطوح برای نقاشی شامل کاغذ، مقوا، مقواهای بازیافتی، کاغذ مخصوص آب‌رنگ، بوم، سنگ و چوب است. بوم معمولا به‌دلیل بافت پارچه‌ای مانندی که دارد بیشتر برای رنگ‌های آکریلیک استفاده می‌شود. اگر خواستید روی چوب نقاشی کنید، این نکته را در نظر بگیرید که چوبی از جنس درخت صنوبر یا افرا تهیه کنید. این نوع چوب هم ارزان‌تر است و هم رنگ را به‌خوبی جذب می‌کند.
۵. به کودک اجازه آزمون و خطا بدهید
کودکان از طریق نقاشی کردن با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند. عواطف و احساساتشان را از طریق نقاشی با آن‌ها در میان می‌گذارند. نقاشی راه ارتباطی برای کودک است. بنابراین، باید به او اجازه آزمون و خطا داد تا خودش باشد و آزادانه آنچه می‌خواهد را خلق کند.
۶. اثر هنری آن‌ها را به نمایش بگذارید
نمایش اثر هنری که کودک خلق کرده است یکی از بهترین روش‌های آموزش نقاشی به کودکان است. کودک با دیدن نقاشی سایر بچه‌ها هم چیزهای بیشتری یاد می‌گیرد و هم تعامل با دیگران را می‌آموزد. بچه‌ها با دیدن نقاشی‌هایشان در نمایشگاه نقاشی از دستاوردهایشان لذت می‌برند و این روح کودک را پرورش می‌دهد.
چند نکته برای آموزش نقاشی به کودکان
نقاشی یک بازی خلاقانه برای افزایش تمرکز در کودکان است که مهارت‌های حرکتی در او را از طریق استفاده از دست‌ها و چشم‌ها تقویت می‌کند. برای پرورش و بهتر شدن کودک به نکات ذیر توجه کنید.
۱. از مداد و پاک‌کن دوری کنید
هدف از آموزش نقاشی به کودکان علاوه بر درست نقاشی کردن، تمرکز بر فرایند نقاشی و رهایی از جزئی‌نگری است. هم‌چنین، کنار آمدن کودک با اشتباهاتش هنگام نقاشی و پذیرش آن‌ها است. مداد و پاک‌کن این قابلیت را از کودک می‌گیرد. به‌جای اینکه تمام تمرکزش را روی نقاشی کردن بگذارد، همیشه نگران برطرف کردن اشتباهش است.
علاوه بر آن، هنگام نقاشی با مداد، به‌دلیل کوچک بودن نوک آن، طرح‌ها کوچک‌تر ترسیم می‌شوند. این طرح‌های کوچک هنگام رنگ‌آمیزی کودک را با مشکل روبرو می‌کند و شوق ادامه کار را از او می‌گیرد. بنابراین، بهترین جایگزین مداد و پاک‌کن، رنگ‌های روغنی و ماژیک ست. این دو، سرعت کودک هنگام نقاشی را افزایش می‌دهند. کودک دغدغه اشتباه کردن را ندارد و با خطاهایش کنار می‌آید و تمام تمرکزش را روی نقاشی کردن می‌گذارد.
۲. کودک را تشویق کنید که رنگ را روی کاغذ ترکیب کنند
برای صرفه‌جویی در وقت می‌توانید رنگ‌ها را به‌جای اینکه روی پالت رنگ ترکیب کنید، مستقیما روی کاغذ ترکیب کنید. این روش برای افرادی مناسب است که به اندازه کافی وقت ندارند. افرادی که با چند فرزند خود در حال تمرین نقاشی کردن هستند یا تعداد دانش‌آموزان آن‌ها زیاد است. ترکیب رنگ‌ها روی کاغذ شما را سریع به نتیجه می‌رساند و تمیزکاری بعد از نقاشی را آسان‌تر می‌کند.
برای این کار کافی است در ابتدا، دو رنگ مانند رنگ‌های سفید و صورتی را انتخاب کنید. هر دو رنگ را به کاغذ اضافه و ترکیب کنید. حاصل یک رنگ صورتی خواهد بود که از آن می‌توانید برای رنگ کردن گل‌ها استفاده کنید.
۳. ده دقیقه سکوت
بعد از آموزش نقاشی به کودکان، ده دقیقه سکوت کنید. به آن‌ها اجازه دهید تا آنچه در ذهنشان می‌گذرد را به تصویر بکشند. اجازه صحبت با هم‌کلاسی‌هایشان را هم به آن‌ها ندهید تا کاملا در کار خود غرق شوند. البته، این استراتژی برای زمانی که کودک می‌خواهد یک نقاشی جدید را شروع کند یا یک نقاشی به انتخاب خودش بکشد روش مناسبی نیست.
۴. برای آن‌ها نقاشی بکشید و زمان کشیدن اشتباه کنید
هنگام تدریس نقاشی، یکی از مفرح‌ترین کارها در کلاس، نقاشی کشیدن روی وایت‌برد برای بچه‌هاست. این کار بچه‌ها را جذب درس می‌کند و اوقات شادی را برای آن‌ها فراهم می‌کند. سعی کنید هنگام کشیدن نقاشی مرتکب اشتباه شوید و با شوخی اشتباهاتتان را برطرف کنید. این کار به کودک می‌آموزد که چگونه از اشتباه کردن نترسند و آن خطا را رفع کنند.
۵. خطوط خارجی را فراموش نکنید
هنگام آموزش نقاشی به کودکان خطوط خارجی را فراموش نکنید. رسم خطوط به‌دور شکل یک تضاد زیبا هنگام نقاشی با آب‌رنگ در تصویر ایجاد می‌کند. درنتیجه، باعث می‌شود نقاشی کودک بیشتر به چشم بیاید.
نمایش تقابل رنگ‌ها در نقاشی با آب‌رنگ کار دشواری است. بنابراین، انتخاب یک رنگ سیاه یا هر رنگ دیگری که این تقابل را به‌خوبی نشان دهد، انتخاب بهتری است. برای رسم خطوط خارجی می‌توانید از رنگ روغن، ماژیک ضد آب سیاه یا رنگ مشکی و یک براش کوچک استفاده کنید.
در پایان
نقاشی یکی از مهم‌ترین فعالیت ها برای پرورش خلاقیت و مهارت‌های حرکتی کودک است. در نتیجه، از سنین کم او را با جهان نقاشی آشنا کنید و به او اجازه‌ی آزمون و خطا دهید. به او اجازه دهید که دهنیت و درونیات خود را از طریق نقاشی به نمایش بگذارید و از طریق یادگیری نقاشی، دایره‌ی دید خود را وسیع‌تر کند.
شما چه تجربیاتی از آموزش نقاشی به کودکان دارید و چه نکاتی را در این مسیر یاد گرفته‌اید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
